halit kıvanç'ın 1983 basımlı "gool diye diye" kitabından;
12. dünya kupası'nda yarı final, almanlarla fransızlar'ı, italyanlarla da polonyalılar'ı karşı karşıya getirdi.
italya, polonya'yı da paolo rossi rüzgârıyla dağıtıp geçmişti. altın çocuk attığı iki golle, "bu kupa'nın kralı benim" diyordu artık... iki sarı kart gördüğü için, boniek'in bu maçta oynayamayışı, polonya hesabına büyük şanssızlıktı. italya rossi'nin golleriyle 2-0'a ulaştı ve final oynama hakkını kazandı. turnuvanın başında "italya zayıf, italya sönük, italya bir hiç" diyenler, finaller sonunda, "italya en büyük" demekten kendilerini alamayacaklardı.
tarih: 08 temmuz 1982 perşembe, barcelona / nou camp stadyumu seyirci: 55.000 hakemler: juan daniel cardellino (uruguay), gilberto aristizabal murcia (kolombiya), david socha (abd)
polonya: jozef mlynarczyk, marek dziuba, wladyslaw zmuda (kaptan), pawel janas, stefan majewski, janusz kupcewicz, wlodzimierz ciolek (andrzej palasz), waldemar matysik, andrzej buncol, grzegorz lato, wlodzimierz smolarek (79 marek andrzej kusto) teknik direktör: antoni piechniczek (polonya)
italya: dino zoff (kaptan), ‘zio’ bergomi, gaetano scirea fulvio collovati, antonio cabrini, gabriele oriali, giancarlo antognoni (26 giampiero marini), marco tardelli, bruno conti, paolo rossi, francesco graziani (70 alessandro altobelli) teknik direktör: enzo bearzot (italya)
goller: paolo rossi (italya) 22, paolo rossi (italya) 73
"dünya kupasıyla 1978'de tanıştım ama bilinçli bir şekilde izlediğim ilk turnuva dört yıl sonraki 1982 dünya kupasında bir gördüğüm, bir de görmediğim olay ile şok yaşadım..."
italya'nın polonya ile yaptığı yarı final karşılaşmasında paolo rossi'nin gol sevinci sırasında geniş paça şortunun arasından testisleri ekrana yansıyınca korkup odama kaçtım. aynı turnuvada cezayir'in almanya'yı yendiği maç ise ertesi gün gireceğim anadolu liseleri sınavının kurbanı oldu. seyredemedim o mucizeyi. 1971 ve 72 doğumluların çoğu o imtihan yüzünden bu efsane mücadeleden mahrum kaldı. aynı kupada gördüğüm peru forması da çok etkilemişti beni. bu sebeple maşallahlı sünnet kıyafetimi giydiğim zaman kendimi perulu bir yıldız statüsüne yükselmiş hissettim ansızın. ama doktor ile karşı karşıya gelince ne cubillas kaldı ne de oblitas. neyse ki kademeye babam girdi ve kâbusa dönüşen operasyon sonrası düğünde iğneyle oynamamı sağladı (ayıptır söylemesi biraz geç sünnet oldum).
1986 öncesinde macaristan'ı şampiyon eden bilgisayar firmasına kandım. macarlar daha ilk maçında sscb'den altı yiyince teknolojiye itimadım kalmadı. gece maçları oynanırdı meksika'daki o kupada. danimarka'nın ispanyolca'da "dinamarca"yazıldığını ve guadalajara gibi zor kent isimlerini öğrendik.tanrının eli olup olmadığı sorusu takıldı kafamıza. almanlardan nefret edenler ordusuna yazıldık. belanov'un müthiş direnişime rağmen belçika'nın hakemler sayesinde sscb'yi elemesine gözyaşı döktük. meksikalı negrete'nin olağanüstü golü hafızamıza kazındı. bugün paramparça olan ırak o turnuvada bütün olarak vardı. bir de harika bir halit kıvanç tasviri kaldı kafamda. büyük usta radyodan arjantin almanya finalini anlatırken, arjantinli olarticoechea için "hani ismi şu köşe yaz köşesi, şu köşe kış köşesi deyimini andıran bir futbolcu var ya işte o" demişti.
1990'da herkesin sempatisini kazanan kamerun'u arjantin'i yendikleri için kara listeme aldım. gözler galatasaray'a transfer olan rumen rotariu'nun üzerindeydi. bir de her maçta yıldızlaşan futbolcu gazetelerde üç büyüklerle ilgili transfer haberlerini süslüyordu. kosta rikalı medford aynı takımdan kaleci conejo ve kamerunlu oman bıyıck'a fb, gs ve bjk formaları giydirildi basın tarafından. ama sonuçta hiçbirisi gelmedi. diego armando maradona'nın gözyaşlarıyla biten turnuvadan geriye hüzün kaldı.
abd'de düzenlenen 1994 dünya kupası'ndaki bulgaristan-meksika maçında, kale direği kırılınca eziyeti çeken, o karşılaşmayı nakleden rahmetli aydın köker oldu.
bu az rastlanan olayı ve duraklamadan doğan yarım saati anlatıncaya kadar akla karayı seçti. bolivya'nın yıldızı olarak tanıtılan etcheverry' oyuna girdikten beş dakika sonrası atılınca adamın iyi topçu olup olmadığını anlamak kısmet olmadı. 1986'daki bilgisayar faciasından sonra bu kez baltayı taşa vuran pele oldu; şampiyon adayı kolombiya ilk turu geçemeden evine döndü. üstelik bir de şehit verdi. o kupanın yıldızları hagi, andersson ve letchkov'un bir gün türkiye'de oynayacağından bihaberdik. lalas'ın, larsson'un valderrama'nın saçları lüle lüleydi. şimdinin antalyasporlusu cordoba o zaman da kaleyi terk etmeden duramazdı. hagi'nin kestiği ceza bile onun bu huyundan vazgeçmesine yetmedi.
1998 ve 2002 dünya kupalarında artık televizyoncuydum. son yıllar bir büyünün sona ermesini de ifade ediyordu benim için. dünya kupası'nın en büyük zevklerinden biri yeni futbol kültürleri tanımaktı. iletişimin süratli ilerlemesi sayesinde tüm ligler artık canlı yayınlanıyor ve özellikle afrikalı futbolcularla erkenden tanışıyorduk. buna karşın 1998'de hırvatistan'ın çıkışından, jamaika'nın varlığından, tanıdığım en sevimli futbolcu olan john leshiba moshoeu'nun olmasından keyif aldım. 2002'de güney kore'nin tae han min guk sloganını öğrendik. almanların daha uzun yıllar final oynayacağına, brezilya'nın da kupayı defalarca kaldıracağına ikna olduk. hepsinden önemlisi biz vardık. üstelik dünya üçüncüsü olduk. hem de güney kore ile kupa tarihinin en görkemli fair play gösterilerinden birine imza atarak.
yardımcı hakemler: david socha (usa), gilberto aristizabal murcia (col)
poland: jozef mlynarczyk (gk), marek dziuba, janusz kupcewicz, pawel janas, waldemar matysik, wladyslaw zmuda (c), stefan majewski, wlodimierz smolarek (dk. 77 marek kusto), andrzej buncol, wlodzimierz ciolek (dk. 46 andrzej palasz), grzegorz lato
yedekler: tadeusz dolny, piotr skrobowski, jan jalocha, roman wojcicki, andrzej szarmach, andrzej iwan, zbigniew boniek, jacek kazimierski, piotr mowlik
teknik direktör: antoni piechniczek (pol)
italy: dino zoff (gk)(c), giuseppe bergomi, antonio cabrini, fulvio collovati, gaetano scirea, giancarlo antognoni (dk. 28 giampiero marini), gabriele oriali, marco tardelli, bruno conti, francesco graziani (dk. 70 alessandro altobelli), paolo rossi
yedekler: franco baresi, claudio gentile, pietro vierchowod, giuseppe dossena, ivano bordon, franco causio, daniele massaro, franco selvaggi, giovanni galli
teknik direktör: enzo bearzot (ita)
goller: 0-1 paolo rossi (ita) 22' 0-2 paolo rossi (ita) 73'
sarı kartlar: stefan majewski (pol) 43', wladyslaw zmuda (pol) 51', wlodimierz smolarek (pol) 57', fulvio collovati (ita) 57'
