noel yortusu mehmet yüce 25 aralık 1947 mackolik.com
istanbul’un en güzel renklerinden biri olan rum cemaati’nin futbol takımı beyoğluspor, kapı komşusu olan galatasaray ile noel bayramı için bir müsabaka icra etti.
tarihte bugün pera’nın iki kulübünden galatasaray ile beyoğluspor taksim stadyumu’nda noel yortusu münasebetiyle bir müsabaka yaptılar.
istanbul’un zengin mozaiğine mensup hemen her kesimden geniş bir kitlenin takip ettiği müsabaka oldukça heyecanlıydı. galatasaray’ın ikinci devrede on kişi kalmasından istifade eden beyoğluspor iki gol buldu lakin daha önce yemiş olduğu üç gol sebebiyle müsabakadan mağlup ayrılmak zorunda kaldı.
beyoğluspor tarihini incelediğimizde; evvela on dokuzuncu yüzyılın son çeyreğinde hermes (veya ermis) adında pera rum cemaatine ait sosyal bir kulübe olarak rast geliyoruz. o dönemde mevcut bulunan club de constantinople ile birlikte istanbul’un hem sosyal hem de spor kulüplerinden biri hermes.
yaptığımız araştırmalarda hermes'in bir spor hareketine denk gelmedik. ancak o dönemde spor faaliyetleri nadiren gazetelerde haber olabildiği için bu son derece doğal.tarihte biraz ileri gidip, yol aldığımızda ise; yirminci yüzyılın ilk çeyreğinde tanzimat’la birlikte istanbul’da kurulan kulüplere sporting club de pera’nın da katıldığına şahit oluyoruz. 1908 senesinde tesis edilen bu kulüp hermes’in spor kolunun devamıdır diyebiliriz. kurulduğu yılda bir futbol takımı da var. yani istanbul’un en eski futbol kulüpleri arasında rum pera.
milli mücadelenin sonlarına kadar pera namıyla istanbul’da pazar ligi ve özel müsabakalar ile rum cemaati’nin kuvvetli bir timi olarak boy gösteren pera, ani bir kararla istanbul’dan ayrılarak tam kanunevvel (aralık) 1922 tarihinde fransa’ya gidiyor. fransa’da kendini istanbul şampiyonu olarak tanıtması dolayısıyla dönemin gazete ve mecmualarında son derece sert hatta kaba diyebileceğimiz eleştirilere ve hakaretlere maruz kalıyor peralılar. öyle ki; futbol federasyonu görevini ifa eden türkiye idman cemiyetleri ittifakı futbol müthedesi, fransa futbol federasyonu’na bir yazı yazmaya bile mecbur kalıyor çıkan yaygara nedeniyle…
hâlbuki; 1920’li yılları incelediğimizde sadece istanbul’da üç, dört hatta beş adet lige rast gelmek mümkün. cuma ligi, pazar ligi, yeni küme de denilen türk idman birliği ligi, makriköy (bakırköy) ligi, üsküdar pazar ligi…pera da bu ligler içinde ‘federe yapılmadığı için cuma ligi’nde oynayamıyor’ çoğunluğu hristiyan veya azınlık takımlarının oluşturduğu ittihad spor kulübü pazar ligi’nde oynuyor ve hatta bu ligde şampiyon da oluyor. bu yüzden istanbul şampiyonluğu kavramı o dönemde son derece esnek. bu sebeple de fransa’da oynadıkları maçların daha fazla alaka çekmesi için bu sıfatı kullanmaları son derece doğal.
ancak yerli matbuat pera aleyhine kopardığı patırtı ve açtığı savaşı kazanıyor ve pera yurda dönemiyor. bir müddet fransa’da kaldıktan sonra takımın bir kısmı yunanistan’a gidip, atina’da aek, selanik’te de paok takımlarının nüvesini oluşturuyor. bu sıralarda da istanbul’da ikinci bir pera (beyoğluspor) kuruluyor. yani sporting club de pera’dan istanbul, selanik ve atina’da tam üç kulüp çıkıyor.
galatasaray’ın noel yortusu için müsabaka yaptığı beyoğluspor, bu takımlardan istanbul’da olanı. bir zamanların anlı şanlı pera’sı rum cemaatinin büyük özverisi ile ayakta kalmaya gayret eden mütevazı bir kulüp şimdilerde. istanbul’un güzel rengi rum cemaati’ne, hatta tüm istanbul’a tarihten; o ilk kulüp hermes’ten, pera’nın şimdi aramızda olmayan oyuncularından, kaptan sava’dan kulüp idarecisi miçaki’den selam var:
pera kulübü 1923 mayısının yirmi birinde spor âlemi’nin sahibi ve müdürü çelebizade said tevfik bey’e fransa’da yaptıkları müsabakalar hakkında izahat veren bir mektup yazıyor. mektubun sonunu aynen naklediyorum:
“… bütün istanbul idmancılarına selamlar, ihtiramlar. paris, 21 mayıs 339 pera kulübü namına; miçaki”
