mehmet ali gökaçtı'nın "bizim için oyna": türkiye'de futbol ve siyaset kitabından;
güneş futbol sahalarına çıkıyor
diğer tüm sportif girişimler ve sosyal projeler bir yana, galatasaray'dan ayrılıp güneş'i kuranların öncelikli amacı, futbol sahalarında başarılı olmaktı, özellikle de profesyonelliği futbol dünyasına yerleştirerek bir tür devrimi başlatmak istiyorlardı.
bu nedenle de güneş'in bir an önce istanbul ligi'ne katılması gerekmekteydi. ancak mevcut yönetmeliklere ve neredeyse dünyanın her yerinde kabul görmüş teamüllere göre yeni kurulmuş bir kulübün mücadeleye en alt ligden başlaması gerekiyordu. bu durumda güneş'in de üçüncü lig mücadelesine girmesi gerekecekti. ancak onların bu denli uzun süre beklemeye niyetleri yoktu. bunun için de, doğrudan birinci lige katılabilmek için orada yer alan bir takımla ile birleşmenin yollan aranmaya başlanacaktı, güneş kulübü, bu amaçla ilk olarak istanbulspor ile pazarlığa girişmişti.
1935 yılının mart ayında yapılan görüşmeler neticesinde güneş ile istanbulspor'un birleşme kararı aldıkları açıklanmıştı. birleşik kulübün renkleri istanbulspor'un renkleri olan sarı-siyah adıysa güneş olacaktı. idare heyeti de iki kulübün üyeleri tarafından eşit bir biçimde oluşturulacaktı. ne var ki, bir gün sonra istanbulspor bilinmeyen bir nedenden ötürü güneş'le birleşme kararından vazgeçecekti. ancak güneş kulübü amacından kolay kolay vazgeçmeyecekti. nitekim, 1935 yılının nisan ayında toplanan istanbulspor kongresinde seçilen yeni yönetim kurulu birleşme konusunda da yetki almıştı. aynı günlerde istanbulspor ile güneş, muhtelit takımlar oluşturarak özel maçlar yapmaya da başlamıştı. birleşmenin ısınma turları atılıyordu.
1935 yılının mayıs ayına gelindiğinde, spor kamuoyunun beklentisi, altyapısı hazırlanmış durumdaki istanbulspor-gûneş birleşmesinin sorunsuz bir şekilde gerçekleşmesiydi. iş, istanbulspor kongresinin vereceği bir onaya kalmıştı. ne var ki, 22 mayıs 1935 günü toplanan istanbulspor kongresi 24 kabul oyuna karşı 61 oyla birleşmeyi reddedecekti. güneş kulübü'nü bu da yıldırmayacaktı. birleşme için yeni bir kulüp arayışına girilecek, bu arada güneşliler gerçekleştirilen bir operasyonla türk futbolunun yönetiminde de söz sahibi olacaklardı.
operasyonun ilk adımı, istanbul bölgesi spor kongresinde atılmıştı. istanbul bölgesi futbol başkanlığına galatasaray'dan ayrılıp güneş'e geçen önemli isimlerden biri olan kemal rıfat kalpakçıoğlu seçilirken, her kulüpten temsilci alınan kurula tarihinde ilk kez hiçbir galatasaraylı sokulmamıştı. bu durum galatasaraylılar tarafından kendilerine karşı bir tertip olarak değerlendirilmişti.48 itirazın temelini kemal rıfat kal-pakçıoğlu'nun sıradan bir kulüp temsilcisi olmayıp, güneş kulübü'nün kurucuları arasında yer aldığı ve idman cemiyetleri ittifakı kayıtlarında yer almadığı oluşturmaktaydı. ne var ki bu itirazlar havada kalmıştı.
güneş kulübü'nün girişimleri bununla sınırlı kalmamış futbol örgütünün en üst noktasından ele geçirilmesi mücadelesine girişilmişti. yusuf ziya öniş'in yakın arkadaşı olan hamdı emin çap'ın futbol federasyonu başkanlığına getirilmesi bunun en önemli adımıydı. o yıllarda, 1954'te and* komünist bir provokasyonla yerle bir edilecek olan tan matbaası'nın müdürlüğünü yapan hamdi emin çap, 1937 yılındı da yeni kurulan denizcilik bankası'nın genel müdür yardımcılığı görevine getirilecekti hamdi emin çap'ın bu hızlı yükselişi, atatürk'ün ölümü ve ismet inönü'nün cumhurbaşkanı olması ile son bulacaktı. denizcilik bankası yöneticileri hakkında açılan yolsuzluk soruşturması sırasında hamdi emin çap da görevden alınacaktı.
1935 yılma döndüğümüzde, güneş kulübü, idari anlamda önündeki en büyük engeli oluşturan federasyon ve istanbul bölge yönetimlerinin değişmesini sağlamıştı. hatta doğrudan güneş kulübü ile irtibatlı kişilerin göreve getirilmesiyle futbolun yönetiminin bir anlamda kendi kontrollerine geçtiği gözleniyordu. bu değişikliğin meyveleri çok kısa zamanda toplanacaktı. güneş kulübü bu arada ikinci küme takımlarından birisiyle birleşme kararını almıştı. amaç, ikinci küme turnuva maçlarında şampiyon olarak, birinci küme'ye terfi etmekti.
ancak daha önce istanbulspor örneğinde olduğu gibi, yine görünmez bir el, ikinci küme takımlarının güneş ile birleşmesinin önünde durmuş; ilk dört sırayı alarak birinci küme'ye terfi eden takımlardan herhangi birisinin güneş ile birleşmesi söz konusu olmamıştı. bunun üzerine güneş kulübü hiçbir maça çıkmadığı için ikinci küme'de sonuncu sırada yer alan kumkapı kulübü ile birleşme kararı almıştı. ancak esas şaşırtıcı gelişme tam bu sırada yaşanmış ve güneş, istanbul mıntıkası merkez heyetlinin kararıyla beşinci takım olarak birinci küme'ye alınmıştı. bu karara gerekçe olarak da, "takımın güçlü olması dolayısıyla birinci küme'de oynayabileceği" gösterilmişti!50 başta galatasaraylılar olmak üzere futbol kamuoyunun ciddi tepkileri bu durumu değiştirmemiş ve güneş, ikinci lig'de sıfır puanla sonuncu olan ve bir alt lige düşmesi gereken bir takımla birleşerek, arkasına aldığı siyasal gücün desteğiyle en üst lige çıkıvermişti. sonuçta güneşliler iki yıl süren bir bekleyişin ve mücadelenin sonunda kendilerine özgü yöntemlerle de olsa muratlarına ermiş bulunuyorlardı.
